Policing Insight yn cyhoeddi darn arwain meddyliau diweddaraf Charlie Norman “Five Steps to improved road safety: A submission to the UK Government consultation on roads policing” – cyhoeddwyd ddydd Mercher 18fed Tachwedd
Mae Charlie Norman, Rheolwr Gyfarwyddwr Drivetech, yn cynnig sylwadau ar y cyflwyniad diweddar i’r ymgynghoriad agored ar Blismona’r Ffyrdd.
Yn dilyn adroddiad diweddar Arolygiaeth EM ar blismona’r ffyrdd, ac adolygiad presennol yr Adran Drafnidiaeth o’r mater, mae plismona’r ffyrdd yn y DU yn ôl dan y chwyddwydr; Mae Charlie Norman, Rheolwr Gyfarwyddwr Drivetech, yn croesawu’r ffocws newydd ar fater plismona sy’n hollbwysig, ac yn rhannu ymateb ei gwmni i’r ymgynghoriad adolygu.
Fel pennaeth sefydliad sydd â diogelwch ar y ffyrdd yn rheswm dros ei fodolaeth, mae’n galonogol i mi weld bod plismona’r ffyrdd yn gwneud ei ffordd yn ôl i’r agenda eto. Mae sawl adroddiad diweddar, gan gynnwys un Arolygiaeth Ei Mawrhydi dros yr Heddlu a Gwasanaethau Tân ac Achub, wedi taflu goleuni ar swyddogaeth sydd wedi’i hesgeuluso braidd yn ystod y blynyddoedd diwethaf.
“Roedd y broses yn rhannol yn ymateb i’r newid yn yr amgylchedd ffyrdd, yn ogystal â’r lefelu o ran nifer yr anafusion, a’i nod oedd agor y drws i ffyrdd newydd o feddwl.”
Yna cyhoeddodd yr Adran Drafnidiaeth sport (DfT) adolygiad o blismona ffyrdd. Dechreuodd y broses hon, a gynhaliwyd mewn partneriaeth â’r Swyddfa Gartref a Chyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu, â phroses ymgynghori a galwad am dystiolaeth, o dan arweiniad y Farwnes Vere, yr Is-ysgrifennydd Gwladol Seneddol.
Mae’r broses yn rhannol yn ymateb i’r newid yn yr amgylchedd ffyrdd, yn ogystal â’r lefelu o ran nifer yr anafusion, a’i nod yw agor y drws i ffyrdd newydd o feddwl, yn ogystal â deall opsiynau sefydledig yn well a’u defnyddio.
Fel sefydliad blaenllaw yn y maes, roedd Drivetech yn awyddus i ymateb i’r alwad am dystiolaeth ac roedd ein cyflwyniad yn canolbwyntio ar bum thema. Roeddwn i’n meddwl y byddwn yn eu rhannu â darllenwyr Policing Insight.
Partneriaeth
Wrth gwrs, mae’n bwysig bod y ffyrdd yn cael eu plismona ond mae pawb yn gwybod mai camgymeriad yw meddwl mai’r heddlu, ar eu pen eu hunain, yw’r ateb. Mae partneriaeth ystyrlon yn allweddol – ac mae hynny’n golygu’r sector preifat, y byd academaidd a’r trydydd sector yn ogystal â chyrff statudol.
Mae diffyg targedau diogelwch ar y ffyrdd penodol, ar lefel genedlaethol a rhanbarthol, dros y 10 mlynedd diwethaf wedi golygu nad yw lleihau nifer yr anafusion wedi derbyn y proffil adnoddau na’r flaenoriaeth y dylai ei gael, o’i gymharu â heriau plismona eraill fel troseddau cyllyll neu linellau cyffuriau.
“Bu hanes hir o bartneriaethau effeithiol ym maes diogelwch ar y ffyrdd, yn enwedig rhwng yr heddlu, awdurdodau lleol ac elusennau arbenigol. Dyma’r amser i ehangu’r bartneriaeth honno a chymell eraill i gymryd rhan.”
Mae hyn er gwaethaf y ffaith y gellir dadlau bod y niwed a achosir i’n cymunedau ar y ffyrdd yn cyfateb, a bod plismona’r ffyrdd hefyd yn arf gwerthfawr wrth wrthod i droseddwyr y defnydd o’r modd i gyflawni llawer o’u troseddu.
Mae hyn, ynghyd â gostyngiad cyffredinol o ran adnoddau’r heddlu sy’n arwain at leihad mewn plismona gweladwy gweithredol ar y ffyrdd, wedi cael effaith negyddol ar ymddygiad gyrru a pharch gyrwyr at y gyfraith.
Yn y cyfamser, wrth i adnoddau’r heddlu ostwng, mae ein gwybodaeth gyfunol wedi cynyddu, yn ogystal â’r adnoddau sydd ar gael mewn sectorau eraill. Mae cyrff eraill wedi datblygu amrywiaeth o offer a thactegau sydd â’r potensial i roi hwb cychwynnol i ailddechrau’r lleihad yn nifer yr anafusion a gwella ymddygiad gyrwyr.
Bu hanes hir o bartneriaethau effeithiol ym maes diogelwch ar y ffyrdd, yn enwedig rhwng yr heddlu, awdurdodau lleol ac elusennau arbenigol. Dyma’r amser i ehangu’r bartneriaeth honno a chymell eraill i gymryd rhan.
Amgylchedd sy’n newid
Bydd traffig ffyrdd yn edrych yn wahanol iawn mewn cyfnod rhyfeddol o fyr, â cherbydau awtonomaidd neu led-awtonomaidd, cerbydau micro-symudedd, dinasoedd deallus, ac ati. Yn ogystal ag ymateb i heriau heddiw, mae angen i ni ragweld a delio’n effeithiol â thirlun sy’n esblygu’n gyflym a helpu’r heddlu i gadw i fyny.
Rwyf wedi ysgrifennu yn y gorffennol yn Policing Insight am esblygiad cyflym technolegau newydd a’u hymddangosiad ar ein ffyrdd. O e-sgwteri i geir awtonomaidd, mae’r datblygiadau arloesol hyn yma yn awr, yn hytrach na phosibilrwydd amwys a damcaniaethol yn y dyfodol.
Bydd angen i ddyfodol plismona’r ffyrdd ystyried amrywiaeth o ffactorau, gan gynnwys peryglon newydd (fel y peryglon y mae car trydan sydd wedi torri i lawr yn eu hachosi), heriau cyfreithiol newydd (pwy sy’n atebol yn gyfreithiol pan fydd car lled-awtonomaidd yn gwyro i osgoi plentyn ac yn lladd pensiynwr?) a chyfleoedd newydd (sut y gallai awtomeiddio pellach o ran gorfodi leihau’r angen am nifer yr heddlu i gael yr un effaith?).
“A yw’n ddigonol caniatáu i yrrwr ddibynnu, drwy gydol eu bywydau fel oedolyn, ar brawf a gymerwyd ganddynt, o bosibl, yn eu harddegau? Neu a yw’n fwy effeithiol meithrin rhaglen o hyfforddiant gydol oes i yrwyr?”
Nid yw offerynnau sylfaenol cerbyd ar ffyrdd Prydain wedi newid llawer yn y 50 mlynedd hyd at 2010 ond mae’r degawd diwethaf wedi gweld trawsnewidiad dramatig. Heddiw, mae gyrwyr sy’n derbyn ceir o’r radd orau heddiw yn wynebu dyfais anghyfarwydd iawn, sy’n gymhleth iawn yn dechnolegol.
Nid gor-ddweud yw bod eu cymhlethdod yn fwy na chymhlethdod awyrennau neu drenau elfennol hyd yn oed, ac eto mae peilotiaid a gyrwyr locomotif yn cael ailhyfforddiant ac asesiad rheolaidd, disgybledig.
Wrth i’n cerbydau ddod yn fwyfwy cymhleth a’u nodweddion diogelwch yn fwy ymwthiol, ac wrth i gyflymder newid y nodweddion hynny gynyddu’n anochel, mae’n amser agor y ddadl ynglŷn â threfniadau trwyddedu ar gyfer gyrwyr. A yw’n ddigonol caniatáu i yrrwr ddibynnu, drwy gydol eu bywydau fel oedolyn, ar brawf a gymerwyd ganddynt, o bosibl, yn eu harddegau? Neu a yw’n fwy effeithiol meithrin rhaglen o hyfforddiant gydol oes i yrwyr?
Arloesi
Rydym eisoes wedi gweld sut y gall technoleg ac arloesedd wneud cyfraniad sylweddol, at liniaru problemau o ran adnoddau: mae ein darpariaeth ein hunain o ymwybyddiaeth o gyflymder yn dilyn gorfodi â chamerâu yn enghraifft wych o sut mae hyn yn sbarduno canlyniadau diogelwch ac yn lliniaru canlyniadau gwaethaf gostyngiadau mewn capasiti plismona’r ffyrdd. Rhaid inni barhau i arloesi a manteisio ar dechnolegau newydd wrth iddynt ddod ar waith.
Mae’n syndod gweld cyn lleied sydd wedi newid ym myd diogelwch ar y ffyrdd ac addysg gyrwyr dros y ddau ddegawd diwethaf, o’i gymharu â’r aflonyddwch dramatig sydd wedi trawsnewid sectorau eraill.
Mae achosi newid mewn ymddygiad wedi dod yn wyddoniaeth ynddo’i hun – boed hynny trwy ddatblygu damcaniaethau ‘gwthio’ y mae’r llywodraeth wedi’u gosod allan a’u lledaenu’n eang wedi hynny, neu drwy wneud dysgu yn gêm i wella ymgysylltiad â chenedlaethau a fagwyd yn chwarae X–box a Nintendo.
Gall adnoddau a ffocws sicrhau bod mwy yn cael ei wneud i arloesi er mwyn lleihau’r nifer fawr o wrthdrawiadau ledled Ewrop sy’n cyfateb i ddwy awyren o bobl yn marw bob wythnos, yn ôl adroddiad diweddar gan Road Safety Support.
Fel darparwyr ailhyfforddi ymwybyddiaeth o gyflymder ar gyfer troseddwyr gyrru, mae Drivetech yn falch o fod wedi bod yn rhan o broses sydd, heb os, wedi achub cannoedd o fywydau. Ac mae’r arloesi hwnnw wedi parhau wrth i ni addasu ac esblygu i ymateb i amgylchiadau sy’n newid – hyd yn oed symud yr hyfforddiant ar-lein i’w galluogi i barhau yn ystod cyfyngiadau symud y Coronafeirws.
Ond mae angen i ni fod yn ddiamynedd ac yn uchelgeisiol ar gyfer arloesi: parhau i fanteisio ar syniadau, dulliau o weithredu a thechnolegau newydd wrth iddynt ddod ar waith.
Addysg
“Mae arolwg a gyhoeddwyd yn ddiweddar o 2,000 o fodurwyr yn dangos y byddai’r mwyafrif llethol yn croesawu’r cyfle i dderbyn ymyriadau hyfforddi gyrwyr yn barhaus ar ôl iddynt ennill eu trwydded lawn.”
Mae lle i orfodi – ac mae’n hanfodol yn yr achosion mwyaf difrifol – ond mae’r dystiolaeth yn dweud wrthym fod canlyniadau parhaol yn fwy tebygol o ddigwydd trwy atal ac addysg; yn achos ailhyfforddi troseddwyr gyrru, mae’r risg o aildroseddu ar ôl ymyrraeth yn gostwng 29%. Credwn fod gan yr heddlu rôl i’w chwarae yn hyn – nid yn unig i yrwyr sy’n cael eu herlyn, ond wrth hyrwyddo addysg yn rhagweithiol cyn y sefyllfa hon.
Ac nid yw’n ymwneud â throseddwyr yn unig; mae addysg i bob defnyddiwr ffordd yn allweddol. Mae wedi’i ddogfennu’n dda, ar wahân i brofiad dysgu’r prawf ‘D’, nad yw’r mwyafrif llethol o ddefnyddwyr ffyrdd byth yn cael unrhyw brofiad, gorfodol neu fel arall o addysg gyrwyr pellach, newidiadau sylfaenol mewn seilwaith ffyrdd, terfynau cyflymder, technoleg cerbydau, cerbydau trydan, arwyddion neu agweddau eraill ar Reolau’r Ffordd Fawr ar unrhyw adeg drwy gydol eu bywydau fel oedolion.
Cyhoeddwyd arolwg o 2,000 o fodurwyr yn ddiweddar (gan Euro Car Parks) yn dangos y byddai’r mwyafrif llethol yn croesawu’r cyfle i dderbyn ymyriadau hyfforddi gyrwyr yn barhaus ar ôl iddynt ennill eu trwydded lawn.
Gellir hyfforddi gyrwyr yn ddigidol – gan wneud ail-addysgu yn ffordd fforddiadwy, hygyrch ac effeithiol o sicrhau newid mewn ymddygiad. Mae’n ddigon posibl mai rhyw fath o ail-addysgu ar adeg adnewyddu’r drwydded (bob 10 mlynedd) fyddai’r fenter sy’n darparu’r ateb.
Ymateb wedi’i deilwra
Nid yw pob defnyddiwr ffordd yn cyflwyno – nac yn wynebu – yr un graddau o risg. Trwy dargedu rhai gweithgareddau ac ymyriadau gan ddefnyddio meini prawf ar sail risg, rydym yn cynyddu’r rhagolygon y bydd yn wrthdrawol ac yn effeithiol.
Bydd ffocws penodol ar helpu poblogaethau gyrru risg uwch (gyrwyr iau a hŷn yn fwyaf nodedig – pobl ifanc 17-24 oed, gyrwyr cymharol newydd, dibrofiad a gyrwyr 70+ oed) yn helpu i leihau’r grwpiau hyn sy’n cael eu cynrychioli’n anghymesur mewn ffigurau anafusion ar y ffyrdd.
Yn ddiweddar, dyfarnwyd contract 12 mis i Drivetech i weithio gyda’r Bartneriaeth Ffyrdd Mwy Diogel De Swydd Efrog, trwy Gyngor Dinas Sheffield, i ddarparu ymyriadau hyfforddi gyrwyr sy’n effeithiol ac yn newid ymddygiad i’r grŵp o yrwyr newydd 17-24 oed – a gadarnhawyd yn ystadegol fel y segment gyrrwr risg uchaf. Mae’r garfan hon hefyd yn ceisio targedu pobl ifanc anos eu cyrraedd.
“Mae plismona’r ffyrdd a chyfraniad yr heddlu at ddiogelwch ar ein ffyrdd ill dau wedi dioddef cyfnod anodd yn ystod y blynyddoedd diwethaf ac rydym yn falch bod y llanw i’w weld yn troi ac mae’n ymddangos bod y proffil yn codi. Edrychwn ymlaen at fod yn rhan o’r agenda hwn wedi’i hadfywio yn y misoedd i ddod.”
Rydym yn frwdfrydig ac wedi ymrwymo i fesur llwyddiant y prosiect hwn o’r cychwyn cyntaf, ac rydym wedi ymgysylltu ag ymchwilwyr academaidd annibynnol o Rwydwaith Academaidd Plismona’r Ffyrdd i ddeall pa wahaniaeth y gall ei wneud mewn gwirionedd, ac i archwilio cyfleoedd eraill i gefnogi plismona a gorfodi ffyrdd lleol â hyfforddiant gyrwyr newid-ymddygiad yn fwy eang ar draws gwahanol ardaloedd heddlu.
Rydym yn falch o’r fenter hon – ac rydym yn obeithiol y bydd yn cael effaith barhaol – ond rydym yn gwerthfawrogi ei bod yn un o lawer. Ac mae’n ddyletswydd arnom i gyd, ag uchelgeisiau ar gyfer llwyddiant o ran gwella diogelwch ar y ffyrdd, i ledaenu’r gair, rhannu ymarfer da ac annog mabwysiadu mentrau llwyddiannus yn eang, o ble bynnag y dônt.
Mae cyflwyniad llawn Drivetech i ymgynghoriad yr Adran Drafnidiaeth ar gael i’w lawrlwytho. Credwn ei bod yn bwysig cyfrannu’n gadarnhaol at y ddadl hon a gwerthfawrogi cefnogaeth Policing Insight i godi’r materion pwysig hyn.
Mae plismona’r ffyrdd a chyfraniad yr heddlu at ddiogelwch ar ein ffyrdd ill dau wedi dioddef cyfnod anodd yn ystod y blynyddoedd diwethaf ac rydym yn falch bod y llanw i’w weld yn troi ac mae’n ymddangos bod y proffil yn codi. Edrychwn ymlaen at fod yn rhan o’r agenda hwn wedi’i hadfywio yn y misoedd i ddod.
Sefydliad diogelwch yw Drivetech sy’n canolbwyntio ar y ffordd i helpu gyrwyr i aros yn ddiogel ar y ffyrdd, gan gefnogi busnesau masnachol â’u dyletswydd gofal a rhwymedigaethau cyfreithiol tuag at yrwyr cyflogedig, yn ogystal â darparu cyrsiau i droseddwyr gyrwyr dan gyfeiriad yr heddlu ar ran nifer fawr o heddluoedd yn y DU.
Gwelwch Policing Insight ar-lein yma
Yn ôl i newyddion ac adnoddau